The darkest hour

σκην. : Joe Wright

σεναρ.: Anthony McCarten

Στα 65 έτη οι περισσότεροι Έλληνες εργαζόμενοι έχουν πάρει σύνταξη ή ροκανίζουν το οχταωρό τους μέχρι να συνταξιοδοτηθούν. Ο Τσώρτσιλ στα 65 γίνεται για πρώτη φορά πρωθυπουργός. Και όχι επειδή δεν το θέλει αρκετά ή δεν το προσπαθεί.  Μέχρι εκείνη τη στιγμή, μοιάζει ανοικονόμητη, ανένταχτη περίπτωση πολιτικού. Τρώει χωρίς περιορισμό, πίνει από το πρωί αλκοόλ, καπνίζει πούρα. Αυθάδης κι αλαζόνας, του αρέσει να λέει "...ο βασιλιάς είναι γυμνός" όταν κανείς άλλος δεν τολμά να το ομολογήσει. Δεν έχει κανένα πρόβλημα να φύγει από τους συντηρητικούς -επειδή διαφωνεί- να πάει στους φιλελεύθερους και να ξαναγυρίσει στους πρώτους. Από παιδί έχει ακλόνητη πίστη στην ευφυία του και στην ικανότητά του. Όταν, κατά τη διάρκεια εξέγερσης στην Κούβα, μια σφαίρα τον περνά ξυστά και σκοτώνει το άλογο που στέκεται δίπλα του, ο Ουίνστον γράφει στη μητέρα του, την καλλονή Αμερικανίδα Τζερόμ "Δεν πιστεύω ότι οι Θεοί θα δημιουργούσαν ένα τόσο ισχυρό ον σαν τον εαυτό μου για ένα τόσο τετριμμένο τέλος".
Βέβαια την αυτοπεποίθησή του θα έπρεπε να κλονίζει η ήττα στη μάχη της Καλλίπολης,που του χρεώθηκε σαν προσωπική του αποτυχία, και οι αντιπάθειες που έχει στον πολιτικό κόσμο, εντός και εκτός της πολιτικής του παράταξης.

 Όμως ο πόλεμος ευνοεί ανθρώπους με πληθωρικές προσωπικότητες σαν τον Τσώρτσιλ. Ο ασθενής πρωθυπουργός Τσάμπερλειν χάνει την εμπιστοσύνη της Βουλής και ο διάδοχός του, Χάλιφαξ, αρνείται να αναλάβει την πρωθυπουργία. Ποιος θέλει να γίνει ένοικος του 10, Downing str. όταν ο Χίτλερ κατακτάει τη μία μετά την άλλη τις χώρες της Ευρώπης;
Μα φυσικά ο Τσώρτσιλ.
 Αντιπολίτευση και συμπολίτευση κάθονται στα επιβλητικά ξύλινα έδρανα της Βουλής για να χαζέψουν αυτόν τον απίθανο, sui generis τύπο να ζει έναν πολιτικό όλεθρο.
Οι Γερμανοί φτάνουν στο Παρίσι. Τα αγγλικά στρατεύματα είναι εγκλωβισμένα στη Δουνκέρκη και από πάνω τους η Λουφτβάφε δεν αφήνει κανέναν να διαφύγει. "So What?" λέει ο Τσώρτσιλ. Η εξουσία τον έχει ξανανιώσει. Πριν τον πόλεμο ήταν βαρύς και καμπούριαζε. Τώρα δείχνει δέκα χρόνια νεότερος. "Πρέπει να φέρουμε τα αγόρια μας πίσω". Λέει. Και επιτάσσει όλα τα μικρά σκάφη των βρετανικών ακτών να διασχίσουν το Κανάλι για να απεγκλωβίσουν τους στρατιώτες. Η Δουνκέρκη θα ήταν μια ηρωική στιγμή και χωρίς τη συνέχειά της.

Δουνκέρκη

 
Και τώρα;
Ο Τσώρτσιλ πιέζεται να ζητήσει από την Ιταλία να μεσολαβήσει για μια συνθηκολόγηση με τη Γερμανία. Ο βασιλιάς ειδοποιείται να φύγει με την οικογένειά του για τον Καναδά. Ο Τσώρτσιλ στριμώχνεται. Αντιπαθεί τον Χίτλερ (ο Anthony McCarten έξοχα παρουσιάζει τον ήρωα να δυσκολεύεται ακόμα και το όνομά του να προφέρει), την παραδοχή της ήττας, το γονάτισμα της βρετανικής αυτοκρατορίας, όλης της Ευρώπης.  Λίγο πριν τη συνεδρίαση της Βουλής ο Τσώρτσιλ (του σεναρίου) κάνει κάτι αλλόκοτο. Παίρνει το μετρό. Ένα μέσο που δεν έχει χρησιμοποιήσει ποτέ (ο πραγματικός Τσώρτσιλ το χρησιμοποιούσε περιστασιακά). Στη διαδρομή για Γουεστμίνστερ πιάνει κουβέντα με τους επιβάτες. Κάνει εκείνο που κάνουν όλοι οι πετυχημένοι ηγέτες της παγκόσμιας ιστορίας. Ακούει. Τις κοινωνικές επιταγές. Και τις μετουσιώνει σε δράση.
Στην πραγματικότητα βέβαια ο αγγλικός λαός στο ερώτημα "Θα παραδοθούμε;" δεν απαντάει με τόση ευκολία "Never".Ούτε είναι έτοιμος για αιματηρές θυσίες. Κι εκεί είναι σημαντική η συμβολή του Τσώρτσιλ. Αναλαμβάνει να τους εμπνεύσει. Aspire and inspire.
"Δεν θα παραδοθούμε ποτέ σε αυτή την τερατώδη τυρανία" τους λέει. "Αν χρειαστεί θα πολεμάμε για χρόνια. Αν χρειαστεί θα πολεμάμε μόνοι μας. Νίκη με κάθε κόστος. Νίκη παρά τον τρόμο. Νίκη όσο μακρύς και δύσκολος μπορεί να είναι ο δρόμος." Και τους πείθει.

Το "The darkest hour", με τον σκοτεινό τίτλο, εξελίσσεται σε σκοτεινές αίθουσες του αγγλικού κοινοβουλίου, σε υπόγεια καταφύγια, σε μετρό. Ελάχιστες σκηνές είναι στα φωτεινά, πολυτελή, βασιλικά διαμερίσματα ή στην ακριβή οικία Τσώρτσιλ. Κι όμως παραμένει μια φωτεινή ταινία. Γιατί είναι η πορεία ενός ανθρώπου προς το φως. Δεν αναλαμβάνει ανέμελα το βάρος της ιστορικής ευθύνης. Αλλά δεν λυγίζει κιόλας από αυτό. Ανταποκρίνεται στις περιστάσεις και αλλάζει την πορεία της ιστορίας του κόσμου. Γιατί the darkest hour is always just before the dawn.

*Όλα αυτά για τις ανάγκες της ταινίας. Στην πραγματικότητα η βρετανική αυτοκρατορία (η αυτοκρατορία που ο ήλιος δεν δύει ποτέ) και μαζί της κι ο Τσώρτσιλ έχουν τα χέρια τους βαμμένα με αίμα των αποικιών τους. Σχεδόν όσο και ο Χίτλερ. Απλά το αιματοκύλισμα δεν άγγιξε (αγγίζει) ποτέ την Ευρώπη. Και την ιστορία την γράφουν (και την αποσιωπούν) οι νικητές.