«Υves Saint Laurent» Σηνοθεσία: Jalil Lespert Βασισμένο στη βιογραφία του Laurence Benaim

«Υves Saint Laurent»

Σηνοθεσία: Jalil Lespert

 Βασισμένο στη βιογραφία του Laurence Benaim

Ακόμα και όσοι δεν ασχολούνται με τη μόδα εάν ακούσουν το όνομα Yves Saint Laurent είναι σε θέση να το συνδέσουν με το πρόσωπο του κοστουμαρισμένου κομψού άντρα με τα ορθογώνια γυαλιά. Και δεν αμφισβητείται ότι το brand name είναι ισχυρό και ότι πολλοί θα ήθελαν ένα οποιοδήποτε προϊόν αρκεί να έχει χαραγμένα πάνω του τα τρία πλεγμένα γραμματάκια :YSL. Το περίεργο όμως είναι ότι παρά την αναγνωρισιμότητα της μορφής και της εργασίας του Saint Laurent ελάχιστα πράγματα είναι γνωστά για τη ζωή του στο ελληνικό κοινό.

 Η ιστορία ξεκινάει από εκεί που όλοι όσοι παρακολουθούμε βιογραφίες θέλουμε: από το πριν ξεκινήσει η επιτυχία, η φήμη η δόξα. Ο Yves είναι ένα αγόρι που ζει στη συντηρητική Αλγερία και του αρέσει να ζωγραφίζει. Μοναχικός, συνεσταλμένος, με μια αδιαόρατη θηλυπρέπεια. «Tapette» τον φωνάζουν τα παιδιά στο σχολείο και τον χτυπούν χωρίς οίκτο. Θύμα bullying ο Yves σε μια εποχή που ο όρος bullying δεν υπήρχε καν. H μητέρα του δεν ξέρει, δεν θέλει και δεν μπορεί να τον προστατέψει. Δεν της το συγχωρεί και οι σχέσεις τους θα είναι πάντα πολύ «γαλλικές», ευγενικές και απόμακρες.

Yves και Victoire την εποχή του Dior

 Ο Dior, από τους πιο ισχυρούς μόδιστρους της εποχής, επιλέγει τον νεαρό Yves να εργαστεί στον οίκο του. Πολύ γρήγορα γίνεται ο έμπιστός του, το δεξί του χέρι και, προαισθανόμενος τον πρόωρο και αιφνίδιο θανατό του, τον χρήζει διάδοχό του.Είναι μόλις 21 ετών (και φαίνεται πολύ μικρότερος) όταν βρίσκεται υπεύθυνος όχι απλά μιας μεγάλης επιχείρησης, αλλά του πιο μεγάλου οίκου μόδας του Παρισιού, της πόλης συμβόλου της μόδας. Οποιοσδήποτε άλλος θα είχε πάθει νευρικό κλονισμό. Όχι ο Υves. Όχι ακόμα. Αυτό το παθαίνει λίγο αργότερα όταν τον καλούν να υπηρετήσει στο στρατό κατά τη διάρκεια του Αλγερινού εθνικοαπελευθερωτικού πολέμου. Για τα πρώτα χρόνια που οι συλλογές του Saint Laurent είχαν επιτυχία ο βαρόνος Boussac, ιδιοκτήτης του οίκου Dior, του εξασφάλιζε αναβολές. Μετά από κάποιες χλιαρές κολεξιόν όμως ο Boussac, προσπαθώντας να απαλλαγεί από το νεαρό σχεδιαστή, αποσύρει τη στήριξή του και απλά επιτρέπει στις αρχές να τον καλέσουν προς στράτευση.

 Ο Υves στο στρατό; Μόνο σαν ανέκδοτο μπορεί να εκληφθεί. Τι μπορεί να προσφέρει η φραντζούλα, τα γυαλάκια και τα λεπτεπίλεπτα δαχτυλάκια στο μέτωπο; Ο ίδιος το γνωρίζει και πολύ σύντομα οδηγείται σε ψυχιατρική κλινική με διάγνωση μανιοκατάθλιψης. Όλα μοιάζουν να έχουν τελειώσει πριν καν ξεκινήσουν. Εδώ όμως έρχεται η παρέμβαση της τύχης. Και του Pierre Berge.

 Ο Υves τα πρώτα χρόνια στο Παρίσι μπορεί να μοιάζει με tapette, αλλά δεν είναι. Είναι μάλλον ένας έφηβος που αναζητά σεξουαλική ταυτότητα. Έλκεται από γυναίκες, ζητάει σε γάμο μία από τα μοντέλα του Dior, την κατοπινή του φίλη, Victoire, αλλά νιώθει και μια έλξη προς το αντρικό φύλο. Η συνάντηση με τον Pierre Berge τον βοηθάει να παραμερίσει κάθε αμφιβολλία που μπορεί να είχε. Είναι ομοφυλόφιλος.

Yves και Pierre στο σπίτι τους στο Μαρακές 

 Ο Pierre στην ταινία παρουσιάζεται σαν το άλλο του μισό. Εκεί που ο Yves είναι ανασφαλής, λεπτεπίλεπτος, ντροπάλος,αλλά γεμάτος δημιουργικότητα και καλλιτεχνική ευαισθησία, ο Pierre είναι δημοσιοσχετίστας, ρεαλιστής και τεχνοκράτης. Είναι χαρακτηριστική η σκηνή όταν ο Υves δίνει μια συνέντευξη στις συντάκτριες των γαλλικών περιοδικών μόδας και ξεκινάει λέγοντας ότι η υψηλή ραπτική είναι «απλά ένα επάγγελμα». Στο απογοητευμένο βλέμμα των συντακτριών, που έρχονται μαγεμένες να δουν το παιδί-θαύμα της γαλλικής μόδας και θέλουν να παραμυθιαστούν, έρχεται να παρέμβει ο Pierre. Μπορεί να μην ξέρει να δημιουργεί, αλλά σίγουρα ξέρει να γοητεύει, να πείθει και τελικά να πουλάει.

Με τον ίδιο τρόπο έρχεται να σώσει και τον Υves από το άσυλο. Όταν εκείνος βρίσκεται άρρωστος, άνεργος και παραιτημένος από τη ζωή ο Pierre τον πείθει να ξαναγυρίσει σε αυτήν. Και με τρόπο πολύ δυναμικό και θρασύ. Όπως ακριβώς είναι ο ίδιος ο Pierre. Μηνύουν τον οίκο Dior για την παράνομη απόλυση του Υves. Τα χρήματα της αποζημίωσης που εισπράττουν γίνονται το κεφάλαιο της νέας τους επιχείρησης. Ο οίκος Υves Saint Laurent μπαίνει στο χάρτη της μόδας.

Η πορεία της επιχείρησης, παρά τα όσα πιστεύουμε, δεν είναι πάντα επιτυχημένη. Υπάρχουν και συλλογές ανιαρές και καταστροφικές. Αλλά ταυτόχρονα και πολλές υπερεπιτυχημένες που αλλάζουν την ιστορία του ρούχου. Το φόρεμα με τα χρωματιστά ορθογώνια, σαν πίνακας του Mondrian. Το διαστημικό στυλ. Το αντρικό tuxedo. Ο Υves ξεκινά από τα μεσάτα χρωματιστά φορεματάκια του Dior και τους κοινωνικούς τριγμούς της εποχής του τους μετατρέπει σε ενδυματολογικές αλλαγές. Αλλαγές τόσο αξεπέραστες που ακόμα και σήμερα η απόλυτη αμερικανίδα σταρ, Angelina Jolie, να επιλέγει tuxedo Yves Saint Laurent για δημόσια εμφάνισή της.

Στην αρχή της ταινίας ο Berge παρουσιάζεται να λέει πως η μόδα δεν αποτελεί μια από τις πρωταρχικές τέχνες. Όμως βλέποντας τα κοντινά πλάνα των αυθεντικών ρούχων SaintLaurent νιώθεις ότι τα υφάσματα και τα χρώματα ‘μιλάνε’, ότι ο Yves αντιμετώπισε τη δουλειά του σαν τέχνη και γι΄αυτό την ανήγαγε σε τέτοια. Αλλά την ίδια στιγμή την εκλαϊκευσε και με το pret a porter την έκανε προσιτή στους πολλούς.


Η αισθηματική του ζωή εμφανίζεται θυελλώδης. Η σχέση με τον Pierre, τα ψωνιστήρια κάτω από Παρισινές γέφυρες, οι συλλήψεις, η εναλλαγή ερωτικών συντρόφων, τα όργια, τα ναρκωτικά. Είναι να απορεί κανείς πως μετά από τόσες καταχρήσεις που επέβαλε στο σώμα του και στο μυαλό του το ταλέντο του δεν θάμπωσε και πέθανε τελικά στα 72 του από καρκίνο του εγκεφάλου και όχι από ναρκωτικά ή ειτζ. Η ταινία είναι ιδιαίτερα πολιτικώς ορθή και όλα αυτά τα παρουσιάζει σαν ένα καλοφωτισμένο βίντεο κλιπ. Σαν να έχει λογοκριθεί από τον Berge σκηνή προς σκηνή και εκείνος να έχει επιλέξει την εκδοχή που κολακεύει και τους δυο τους περισσότερο. Ο Pierre να φαίνεται ο πιστός φίλος και σύντροφος που, αν και ο πιο κοντινός του άνθρωπος, δεν μπορούσε να κάνει τίποτα να τον βοηθήσει στην κατρακύλα του. Ο Yves να φαίνεται σαν ένα παιδί που ζούσε καθυστερημένα την εφηβεία που δεν έζησε όταν θα έπρεπε. Ωραία εκδοχή, αλλά εγώ ανυπομονώ να δω τη Σεπτεμβριάτικη ταινία “Saint Laurent” του Bertrand Bonnelo για να δω την κατρακύλα χωρίς φωτισμό.  

O Berge στην κηδεία του StLaurent δίπλα στους ισχυρούς της χώρας του: Sarkozy, Bruni, Bernard Henri-Levy. Άραγε ο Yves θα είχε φτάσει τόσο μακριά χωρίς τον Pierre; Ή μήπως ο Pierre δεν θα είχε πάει πουθενά εάν δεν σκόνταφτε πάνω στο πηγαίο ταλέντο του Yves;